Column: De Villa – Bijna kerst…

23 december 2024

Door Marjan Spelbrink.

De grote voordeur is prachtig versierd met kerstballen. Welkom in De Villa.

Binnen hoor ik dat mam naar haar kamer is gegaan. Een mooie gelegenheid om de verzorgers te vragen hoe het met haar gaat. Ik heb in haar dossier gelezen dat ze af en toe erg opstandig is en dat baart me zorgen. En ja, ze gaat cognitief langzaam achteruit. Ze slaapt veel en lang en als ze iets kwijt is of als er iets anders gaat, dan verliest ze de controle over zichzelf. Het hoort allemaal bij dementie. De verzorgers maken zich er niet druk over. Wat toch een voorrecht dat ze in zo’n liefdevolle omgeving mag wonen.

Boven klop ik op haar deur. Als ze die opent zie ik even een aarzeling en dan een glimlach van oor tot oor. Ze was natuurlijk vergeten dat ik zou komen dus de verrassing is weer groot. We praten bij. Ze vraagt hoe oud ze is en vertelt wederom over haar statige opa en strenge oma die ‘gnädige frau’ werd genoemd. Ze grinnikt erom. Eigenlijk alleen nog maar herinneringen aan heel vroeger en af en toe een anekdote welke puur verzonnen is. Maar ik luister en beaam.

Beneden lijkt iedereen blij. Op de hoek van de huiskamer en de serre staat een mooie kerstboom en, in wat ik van meneer J. de salon moet noemen, staan de kerstboom en de kerststal uit het vroegere huis van mevrouw E. We gaan aan de lange tafel in de serre zitten. Steeds meer bewoners schuiven aan; er moet zelfs worden bij gedekt en er worden stoelen bijgeschoven. Uiteindelijk zitten we met z’n elven aan de tafel. Het voelt als een feestje.

Het is ontroerend om te zien hoe mevrouw I. zich over mevrouw M. ontfermt. Hand in hand kwamen ze eraan lopen en nu helpt ze mevrouw M. met eten. “Wat ga je doen met kerst?” vraag ik aan mevrouw I. “Ik ga gewoon naar huis en daar komen alle kinderen zoals elk jaar” antwoordt ze. Mevrouw J2 komt naast me zitten. “Wat gezellig dat je er weer bent” zegt ze. Ze  ziet wat pips en ik vraag of het goed met haar gaat. “Wat last van lichamelijke ongemakken” zegt ze zachtjes.

De mosterdsoep is heerlijk; dat vindt iedereen. “Als het bestuur mee eet krijgen we altijd lekkere dingen”, knipoogt mevrouw J. naar me. Ik vertel dat er vanmiddag een overleg van de cliëntenraad is en vraag of er nog punten zijn die ik kan bespreken. “Ik wil graag een andere kerstboom” zegt mevrouw J. “Deze is veel te vol. En ik heb nog iets, maar dat ben ik vergeten.” Ze moet er hard om lachen. Meneer J. is niet tevreden over de was. “Ik had gisteren een broek aan die niet van mij was. Volgens mij was die van jou” zegt hij tegen mevrouw J. Die kijkt hem geschokt aan.

Als broodjes en glaasjes met vers fruit bijna op zijn, vraagt de gastvrouw of er nog iemand een kopje soep wil. Dat wil meneer B. heel graag. “Mosterd na de maaltijd” zegt meneer H. ad rem.

Na de lunch doe ik met mam een puzzel. Ik lees de omschrijving van een kerstgerecht voor, zij moet het raden en de letters opschrijven in vakjes. Het valt niet mee. ‘Hoe heet een bakje van bladerdeeg waar je ragout in doet?’ Ze denkt met haar ogen dicht, heel diep na. “Ik zie het voor me. Ik proef het zelfs, maar ik weet het niet meer”.  Ook de rollade en de fondue zijn te moeilijk.

Dan komt mevrouw L. bij ons aan tafel zitten en mam krimpt in een. Dramatisch doet ze een zakdoek voor haar ogen, gaat heen en weer wiegen en begint te jammeren. Verbijsterd aanschouw ik het tafereel. “Ik kan haar niet verdragen” fluistert mam. “Is dat erg?” “Ja” zeg ik. Ondertussen vraagt mevrouw L. bezorgd  of mam ziek is en of ze hulp moet halen. “Ze heeft een beetje hoofdpijn” zeg ik. “Laat haar maar even met rust” en mevrouw L. loopt weg. Mam spiekt onder haar zakdoek door of ze weg is. “Dat was heel erg wat je net deed” zeg ik berispend. Zonder blikken of blozen pakt ze de kerstpuzzel op en zegt: “Volgende vraag graag”.

Over Marjan Spelbrink

Marjan Spelbrink is de dochter van één van de bewoners van Zorgvilla Zwolle. In haar vrije tijd schrijft ze columns over wat ze meemaakt tijdens haar bezoeken aan Zorgvilla Zwolle en over het leven van haar moeder daar. Een uniek kijkje in hoe het leven in een zorgvilla is.